سنگ حالب چیست؟ چگونه تشکیل میشود؟

سنگ کلیه مجموعه فشرده ای از نمک ها است که اغلب از کلسیم یا اسید اوریک تشکیل شده است. اگر اندازه سنگ ها کوچک باشد پس از ورود به حالب دفع می شوند. اما اگر بزرگ باشند در حالب گیر می کنند. سنگ در حالب نیز یکی از سنگ های ادراری است که منشاء آن اغلب از کلیه است و در صورت عدم درمان مناسب می تواند منجر به تخریب کلیه شود. این نوع سنگ می تواند باعث انسداد کامل ادراری شود که می تواند در عرض هشت هفته کلیه همان طرف را از بین ببرد، بنابراین اگر این انسداد دوطرفه باشد یا بیمار فقط یک کلیه داشته باشد، بیمار هیچ ادراری نخواهد داشت. بنابراین، اقدام فوری برای رفع انسداد لازم است.

سنگ حالب چیست؟

سنگ‌های کلیه مجموعه‌ای از کریستال‌ها هستند که معمولاً در کلیه‌ها تشکیل می‌شوند. اما این توده ها می توانند پیشرفت کرده و در هر نقطه ای از دستگاه ادراری که شامل حالب، مجرای ادرار و مثانه است حرکت کنند. سنگ حالب به سنگ کلیه در یکی از حالب ها گفته می شود. حالب ها لوله هایی هستند که کلیه ها را به مثانه متصل می کنند. سنگی در کلیه تشکیل می شود که از یکی از کلیه ها همراه با ادرار به حالب منتقل می شود، گاهی اوقات این سنگ ها بسیار کوچک هستند. در این صورت می توان سنگ ها را از طریق حالب به مثانه منتقل کرد و در نهایت هنگام ادرار کردن از بدن خارج شد. اما گاهی اوقات سنگ ممکن است آنقدر بزرگ باشد که در حالب جا شود. این می تواند جریان ادرار را مسدود کند و بسیار دردناک باشد.

سنگ چگونه در حالب تشکیل می شود؟

سنگ کلیه از مواد موجود در ادرار شما تشکیل می شود. موادی که در سنگ ها تشکیل می شوند معمولا از سیستم ادراری عبور می کنند. وقتی آنها دفع نمی شوند به این دلیل است که حجم ادرار کافی نیست و در نتیجه مواد بیش از حد متمرکز و متبلور می شوند. یک سنگ کلیه بزرگ می تواند در حالب (لوله ای که ادرار را از کلیه به مثانه می برد) گیر کند. هنگامی که این اتفاق می افتد، سنگ می تواند باعث خونریزی شود و از خروج ادرار از بدن شما جلوگیری کند.

علائم سنگ در حالب

هنگامی که این مشکل در فردی ایجاد می شود، باید درد زیادی را تحمل کند و همچنین علائمی را ایجاد می کند که عبارتند از:

• تهوع و استفراغ
• اسیدهای معده
• تکرر ادرار
• دفع ادرار به صورت قطره ای و به مقدار کم
• وجود خون در ادرار
• تب
• درد در پهلوها و بیضه ها و اطراف ناف و نوک کانال

انواع سنگ در حالب

یکی از شایع ترین علل ایجاد سنگ های حالب، کریستال های اگزالات کلسیم است. این کریستال ها در نتیجه مصرف ناکافی آب در طول روز و رژیم غذایی نامناسب حاوی مقدار زیادی اگزالات کلسیم تولید می شوند.
اسید اوریک عامل دیگری است که باعث ایجاد سنگ های حالب می شود. این اتفاق زمانی می افتد که ادرار اسیدی می شود و البته در افرادی که نقرس دارند بیشتر اتفاق می افتد.
نوع دیگری از سنگ ها سنگ های کلسیم فسفاته هستند که عمدتاً در ادرار قلیایی با تغذیه نامناسب تشکیل می شوند.
سنگ های استروویت در افرادی که به طور مکرر عفونت ادراری دارند شایع تر است. علاوه بر این، این نوع سنگ ها با عفونت کلیه مرتبط هستند.
آخرین مورد، سنگ های سیستینی است که بسیار کمتر از سایرین ایجاد می شود و در افراد مبتلا به سیستینوری ایجاد می شود.

عوامل خطر برای سنگ های حالب

جنسیت (سنگ معمولا در مردان ظاهر می شود).
سن (بیشتر سنگ ها در مردان بین 40 تا 60 سال ایجاد می شود).
سبک زندگی (عواملی مانند کم تحرکی، رژیم غذایی سرشار از پروتئین حیوانی و ننوشیدن آب کافی)
تاریخچه خانوادگی
عفونت های مزمن دستگاه ادراری.

تفاوت سنگ کلیه با سنگ حالب

سنگ های کلیه به تجمع املاح معدنی در کلیه ها و مجاری ادراری گفته می شود و سنگ های کلیه از تجمع این املاح تشکیل می شوند و این سنگ ها معمولاً در نقاط مختلفی از مجاری ادراری می توانند تشکیل شوند. معمولاً سنگ کلیه ابتدا در کلیه ها تشکیل می شود و سپس مانند مثانه به قسمت های تحتانی می رود. گاهی اوقات این سنگ‌ها باعث ایجاد انسداد در مسیر کلیه می‌شوند و می‌توانند باعث درد پهلو، عفونت‌های مکرر یا ادرار خونی مداوم شوند. هنگامی که سنگ ها از کلیه خارج می شوند و وارد حالب می شوند، باعث ایجاد درد شدید در پهلو می شوند. اما درد معمولاً در اطراف پهلو و نواحی شکمی ایجاد می شود. ممکن است با حالت تهوع و استفراغ همراه باشد. دردها دوره ای هستند، یعنی بعد از یک دوره شدید یک دوره آرامش وجود دارد.

درمان سنگ در حالب

برخی از سنگ ها، به خصوص سنگ های بزرگ، در حالب گیر می کنند. زیرا این باریک ترین نقطه در سیستم ادراری است. این می تواند باعث درد شدید و افزایش خطر عفونت شود. اگر سنگ بزرگی دارید که بعید است به خودی خود دفع شود، پزشک ممکن است گزینه های درمانی دیگر را با شما در میان بگذارد. پزشک ممکن است یکی از روش های زیر را برای برداشتن سنگ بزرگ در حالب توصیه کند:

1- قرار دادن استنت در حالب

یک لوله پلاستیکی نرم و کوچک به حالب اطراف سنگ وارد می شود تا ادرار بتواند سنگ را دور بزند. این راه حل موقت یک روش جراحی است که تحت بیهوشی انجام می شود. خطر آن کم است. اما باید با روشی برای برداشتن یا شکستن سنگ دنبال شود.

2- قرار دادن لوله نفروستومی

رادیولوژیست مداخله ای می تواند با وارد کردن این لوله به طور مستقیم از طریق پشت به کلیه، تنها با استفاده از آرام بخش و ترکیبی از سونوگرافی و اشعه ایکس، درد را کاهش دهد. این معمولاً در موارد تب یا عفونت با انسداد ادراری ناشی از سنگ استفاده می شود.

3- تکه تکه شدن موج ضربه ای

در این روش از امواج متمرکز برای شکستن سنگ ها به قطعات کوچکتر استفاده می شود که می توانند از مجرای ادراری عبور کرده و بدون کمک بیشتر بدن را ترک کنند.

4- اورتروسکوپی

متخصص اورولوژی یک لوله نازک و باریک را در مجرای ادرار و حالب قرار می دهد. هنگامی که پزشک سنگ را می بیند، می تواند آن را مستقیماً خارج کند یا از لیزر برای شکستن آن به قطعات کوچکتر استفاده کند که می توانند خود به خود عبور کنند. قبل از این روش، مجرای ادرار ممکن است با قرار دادن استنت در مجرای ادرار گشاد شود.

5- نفرولیتوتومی از راه پوست

این روش معمولاً در صورت وجود سنگ کلیه بسیار بزرگ یا غیر معمول استفاده می شود. پزشک یک برش کوچک در پشت شما ایجاد می کند و سنگ را از طریق برش با نفروسکوپ خارج می کند. اگرچه این روش کم تهاجمی است، اما به بیهوشی عمومی نیاز خواهید داشت.

6- درمان دارویی

این نوع درمان شامل استفاده از مسدود کننده های آلفا است که به دفع سنگ ها کمک می کند. با این حال، بر اساس بررسی‌های انجام شده در سال 2018، خطرات و فواید آن باید سنجیده شود. مسدودکننده‌های آلفا به کاهش فشار خون کمک می‌کنند، که می‌تواند در پاکسازی سنگ‌های کوچک‌تر موثر باشد. اما خطر رویدادهای منفی را نیز به همراه دارد.

در این مقاله سعی کردیم شما را با انواع سنگ کلیه، سنگ حالب و دلایل ایجاد سنگ آشنا کنیم. اما اگر به این زمینه علاقه دارید پیشنهاد میکنیم مقالات دیگر ما را در بلاگ ما دنبال کنید!